معرفى «موشک ماهواره‌بر سفیر 2»

ماهواره‌بر سفیر 2 که با وظیفه حمل نخستین ماهواره ایرانی، ماهواره امید، به مدار زمین را بر عهده داشت، از شاخص‌ترین دستاوردهای کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی است . *‌در سفیر2»بیش از 10 هزار تنوع قطعه به کار رفته است. * سهم قطعات پیچیده صنعتی در آن قابل توجه است و تمام قطعات تولیدی آن در صنایع داخلی ساخته می‌شود.

«ماهواره بر سفیر2» موشک حامل ماهواره از کلاس سبک به شمار می‌رود که قادر است ماهواره‌ای سبک را در مدار LEO قرار دهد. کمترین ارتفاع مدار آن 250 کیلومتر و ارتفاع اوج آن در حدود 500 کیلومتر است، «ماهواره بر سفیر2» دو مرحله‌ای بوده و در هر مرحله از موتورهای جداگانه استفاده شده است.

بخش محموله نیز بر روی مرحله دوم نصب می شود، محموله متشکل از ماهواره، آداپتور و فیرینگ می باشد.

فیرینگ پوشش محافظ دو تکه‌ای می باشد که بر روی مرحله دوم نصب شده و ماهواره را در بر می‌گیرد و از آن در برابر شرایط نامساعد محیطی محافظت می‌کند، این پوشش به محض خروج از جو باز شده و جدا می‌گردد. طول «ماهواره بر سفیر2»در حدود 22 متر، قطر آن 1 / 25 متر و وزن آن بالغ بر 26 تن است.

«ماهواره بر سفیر2»اولین حامل ماهواره ساخت ایران است و با پرتاب موفق آن، توانایی کشور در قراردادن محموله‌های سبک در مدار پایین زمین به اثبات می‌رسد.

ماموریت سفیر قراردادن ماهواره امید به وزن حدود27 کیلوگرم در مداری به ارتفاع حضیض 250 کیلومتر می‌باشد.

سابقه فنی:

ارسال محموله به فضا معمولاً با موشک های غول پیکر انجام می شود و تنها مراکزی

می‌توانند وارد این مقوله شوند که ساختار کارشناسی و فناوری لازم را دارا باشند، پرتاب «سفیر امید» با اینکه پله اول در این مسیر می‌باشد، لاکن پرتاب یک ماهواره بر 26 تنی جهت قراردادن یک ماهواره در مدار بیضوی 530-250 کیلومتری می‌باشد.

این مهم با تکیه بر سوابق تجربی مراکز هوافضایی جمهوری اسلامی ایران که تا کنون بارها موشک‌های بزرگی را برای تست‌های مختلف و از جمله تست کاوشگر پرتاب نموده‌اند قابل انجام می‌باشد، این مراکز هستند که با داشتن سیستم‌های مدیریتی و کیفیتی بالا و داشتن متخصصین مورد نیاز می‌توانند ضریب اطمینان لازم برای اینگونه ماموریت‌ها را ایجاد نمایند.

نکته مهم اینکه در «ماهواره بر سفیر2»بیش از 10 هزار تنوع قطعه به کار رفته است.

سهم قطعات پیچیده صنعتی در آن قابل توجه است و تمام قطعات تولیدی آن در صنایع داخلی ساخته می‌شود.

صنایع تولید بخش‌های مختلف «ماهواره بر»:

الف: بخش طراحی و تحقیقات

برای تحقیقات، طراحی و تولید یک «ماهواره‌بر» بخش طراحی با توجه به انتظارات کارفرما طراحی کلان «ماهواره بر» را انجام می‌دهد و سپس مشخصات مورد نیاز خود را از مجموعه‌های موتور و پیشرانه، سوخت، هدایت و کنترل، سازه و محفظه ی ماهواره معلوم می‌نماید.

پس از آن صنایع سیستم، به عنوان کارفرما برای سازنده اجزاء فوق عمل کرده پروژه‌های مختلفی برای هر یک از صنایع تعریف می‌کند.

ب: صنایع موتور

«ماهواره بر سفیر 2» دارای دو موتور مرحله یک و مرحله دو می باشد که هر دو در این صنایع ساخته می‌شود. موتور مرحله اول که موتور اصلی پرتاب می باشد قادر است محموله 26 تنی را تا ارتفاع 68 کیلومتر حمل نماید و پس از آن با جدایش مرحله اول مامویت موتور مرحله دوم شروع می شود که خود از دو موتور تشکیل شده است و علاوه بر ایجاد پیش رانش با تغییر زوایه امکان کنترل مرحله دوم سفیر را فراهم می نماید. در صنایع موتور فرایندهای پیچیده‌ای در ساخت قطعات، محفظه موتور، انژکتورها و توربوپمپ‌ها وجود دارد که تماماً با توان داخلی انجام می‌شود.

ج: صنایع سازه

سازه‌های فضایی به خاطر نوع کابرد از ویژگی های خاص برخوردارند، و علاوه بر سبک بودن بایستی دارای تحمل خوب مکانیکی باشند تا در برابر فرکانس‌های لرزش و تنش‌ها و فشارهای درونی و بیرونی مقاومت نمایند.

لذا به تخصص بالای طراحی و فناوری قابل قبول تولید نیاز است تا مواد مورد نظر انتخاب شده و اجزاء ساخته شوند و به روش‌های علمی و مهندسی اتصالات صورت گیرد.

د: صنایع سوخت

«ماهواره بر ها» در جهان از سوخت های خاص استفاده می نمایند که تامین آنها به هیچ وجه از منابع خارجی میسر نمی باشد لذا در این صنایع تاسیسات صنعتی سوخت های مورد نیاز ایجاد شده که توانایی تامین نیازهای صنایع موتور و بخش‌های تحقیقاتی را دارا می باشد. مهندسین طراحی در این صنایع بدون نیاز به کمک خارجی کارخانجات لازم را طراحی و به بهره برداری رسانیده‌اند.

هـ: صنایع هدایت کنترل

در این صنایع ده ها مجموعه الکتریکی و الکترونیکی که در سامانه پرتاب ماهواره کاربرد دارند، طراحی و ساخته می‌شود. قطعات الکترونیک را بخش آماد تهیه می‌کند و قطعات تولیدی در بخش‌های صنعتی تولید می شوند بلوک‌های کامپیوتر پرواز، سیستم ناوبری، منابع تغذیه، باطری‌ها، عملگرها، فشارسنج‌ها، کابلاژ و کلیه تسترهای ذاتی بلوک‌ها، تستر «ماهواره بر» و تستر پرتاب در این صنایع طراحی و ساخته می‌شوند.

و: صنایع تجهیزات پرتاب

در این صنایع کلیه تجهیزات حمل و آماده‌سازی «ماهواره بر» و تجهیزات میدان تست و پرتاب «ماهواره بر» ساخته شده و نصب می‌گردند برج سرویس مستقر در میدان نیز در این صنایع طراحی و ساخته شده است. همچنین آماده سازی قبل از پرتاب و شارژ سوخت در این میدان انجام می‌گردد.

ز: صنایع ساخت سنسور

در صنایع هوافضایی ساخت سنسورهای شتاب و سرعت از عوامل تعیین کننده است و توانمندی در این زمینه گام مهمی در ساخت سیستم‌های ناوبری به شمار می‌آید.